Gozaru Ne Demek? Hadi Gel, Birlikte Çözümleyelim!
Merhaba! Eğer Japonca’yla ilgili biraz ilgileniyorsanız, hatta sadece “anime izliyorum, o zaman Japonca da öğrenirim” gibi bir motivasyonla işe başladıysanız, muhtemelen bu kelimeyi duymuşsunuzdur: Gozaru. Hani şöyle bir izlediğiniz animeyi keyifle izlerken bir karakterin ağzından “gozaru” kelimesini duyup, “Bu ne be, anime dünyasında yeni bir sihirli kelime mi?” diye düşündünüz mü hiç? Yani, bir insanın neden “gozaru” desin ki? Japonlar neden bu kadar havalı ve anlamlı kelimeler icat etmiş?
İşte, bu yazı tam da bu sorunun cevabını arayan, “Hadi ya, bu neymiş?” diyenler için. Tabii, o esnada içsel monologumuzda bir parça dalga geçerken, bir parça da bu kelimenin ne kadar ilginç bir şey olduğunu keşfedeceğiz.
Gozaru: Farklı Bir Japonca Zihniyetinin İzleri
Aslında, “gozaru”, Japonca’da eski bir ifade tarzıdır. Dönemin samuraylarına, aristokrat sınıfa özgü bir dil biçimidir. Gelişen zamanla daha az kullanılmaya başlasa da, hala bazı anime ve manga eserlerinde sıkça karşımıza çıkar. Peki ama, “gozaru ne demek?” sorusunun cevabını daha da netleştirelim:
Gozaru, aslında bir çeşit “var olmak” ya da “bulunmak” anlamına gelir.
Ayrıca, saygılı bir ifade olarak da kullanılır. Yani, ben buradayım, benim varlığım önemli demek gibi düşünebilirsiniz.
Bir anlamda, eskiden “bende bir şey var, ama görünmeyen bir şey bu, anlaman lazım” diyebilecek bir Japon aristokratı duruşu var. Hani, böyle ağır başlı bir arkadaşımızın ortama girip, “Gozaru” dediğinde, sadece varlığını hissettirmesi değil, aynı zamanda hiyerarşideki konumunu da belli etmesi gibi. Şimdi soralım kendimize: Bugün, “Gozaru” diyebilecek kim var? Ben mesela “gozaru” diyebilecek biri değilim. Ama anca bir anime karakteri olabilir. Neyse, hadi, örnek vermeden olmaz.
Gözümüzün Önünde Bir Sahne: “Gozaru” Anlamı Yavaşça Açığa Çıkıyor
Düşünelim bir an, “gozaru” kelimesini günlük yaşamda nasıl kullanabiliriz? Gündelik bir ortamda, hatta arkadaş ortamında bile olabiliriz. İzmir’in bir kafesinde, arkadaşlarımla buluşmuşken, esprili bir şekilde şöyle diyebilirim:
Ben: “Hadi bakalım, hemen hesabı keselim. Bugün biraz daha fazla para harcadık. Ama merak etmeyin, ben de gozaru.”
Arkadaşım: “Yani ne demek istiyorsun? Bunu gerçekten kullanabiliyor musun?”
Ben: “Evet, ben buradayım ve varlığım çok kıymetli!”
Arkadaşım: “O zaman bir de ‘gozaru’ derken, samuray gibi konuş da görelim.”
Evet, durum böyle. Yani, aslında kendimizi “gozaru” kelimesiyle bir şekilde şımartmış oluyoruz. Ama kimseyi küçümsemiyoruz, tabii. Çünkü gerçek hayatta, gozaru diyebilecek kadar cool olan kişi, aynı zamanda ne kadar komik olduğunu da bilmelidir. Bunu bir samuray ciddiyetiyle söylemek mümkün müdür? Tabi ki!
Gozaru ve Modern Hayatta Kullanım Alanları
Şimdi, gerçekten “gozaru” kelimesini çağdaş bir ortamda nasıl kullanabiliriz, ona bakalım. Japonya’dan çıkarak, biraz da yerel hayatta bu kelimenin etkisini gözlemlememiz lazım. Örneğin, İzmir’de bir arkadaş grubunda bunu nasıl kullanabileceğimiz üzerine birkaç fikir geliştirebiliriz.
Bir sabah arkadaşınızla buluşuyorsunuz:
Ben: “Bugün sabah güneş gözlüklerimi unutmuşum, ama olsun ben gozaru!”
Arkadaşım: “Evet, evet, ışıl ışıl bir aydınlık var karşında. Senin ışığın kimseyi etkilemez ama gözlük falan gereksizmiş.”
Burada, gozaru ifadesi, aslında kendimizi ön plana çıkarmak, komik bir şekilde fark yaratmak için kullanılıyor. Bir anlamda, hem egomuzu tatmin ediyoruz hem de arkadaşlarımıza küçük bir mizah şovu yapıyoruz. Gozaru demek, “Ben buradayım, işte ben böyleyim, şimdi buna nasıl bakacağınızı düşünün” demek.
İç Ses: “Herkes Beni Gördü Mü?”
Bir diğer aşama, iç sesimizin devreye girmesi. Gozaru dediğimizde, içimizde bir egonun rahatlaması ve cesaretin kabarması anı başlar.
İç Ses: “Hıh, bu kelimeyi kullandım, ama ben gerçekten ne yapıyorum? Kimse gozaru kelimesinin anlamını biliyor mu? Yoksa bir insan kendi kendine ‘gozaru’ diyebilir mi? Bak, herkes çok cool falan diyecek, ama ben derken içimden biraz garip hissediyorum.”
Ben: “Neyse, devam et, sen cool bir insansın, bunu hak ediyorsun!”
Evet, bazen derin düşüncelere daldığımızda, aslında her şey biraz daha karmaşıklaşıyor. Bir bakıma gozaru, Japonya’daki ağırbaşlı aristokratlardan bizim iç sesimize, derin düşünce dünyamıza uzanan bir köprü olabilir.
Sonuç Olarak: Gozaru Hala Bizimle
Sonuç olarak, gozaru kelimesi aslında bir şekilde hayatımıza sızmış durumda. Bir Japon aristokratının, eski zamanlarda da olsa, “ben varım” diye bağırması gibi, biz de günümüzde bu kelimeyi kullanarak iç dünyamızdaki küçük kahramanımızla bağlantı kuruyoruz. Ama tabii, gozaru demek sadece eğlenceli bir anın parçası değil, aynı zamanda bir parça absürdite de taşıyor. Çünkü hayatta bazen sadece “ben varım” demek yeterli oluyor.
Bir yandan da kendini ve hayatı biraz daha fazla ciddiye alıp, sonunda her şeyin nasıl eğlenceli bir hale geldiğini görmek, bir tür gozaru mantığı olabilir.